Omnibus - Promocje, obniżki - jak pokazywać?
10 lipca na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKIK) pojawił się komunikat o postawieniu pierwszych zarzutów dla Zalando, Media Markt, Sephora i Glovo dotyczących błędnego realizowania obowiązku wynikającego z dyrektywy Omnibus czyli komunikowania promocji.
Główne zarzuty stawiane przez UOKIK dotyczyły:
niepodawanie najniższej ceny obowiązującej 30 dni przed wprowadzeniem obniżki
informowanie o obniżce w sposób nieczytelny, mogący wprowadzać w błąd
nieuwzględnienia w aktualnej promocji odniesienia do najniższej ceny obowiązującej 30 dni przed wprowadzeniem
brak zastosowania w narzędziach służących do filtrowania i wyszukiwania produktów odniesienia do najniższej ceny obowiązującej 30 dni przed wprowadzeniem obniżkiF
niekonsekwentne używanie innych punktów odniesienia niż 30 dni przed wprowadzeniem obniżki
Od wejścia w życie dyrektywy Omnibus UOKIK na bieżąco monitoruje rynek handlu tradycyjnego i e-commerce a wspomniane zarzuty są tego skutkiem. Oczywiście, postawienie zarzutów nie oznacza jeszcze, że zostanie na przedsiębiorców zostanie nałożona kara pieniężna, która przypomnijmy może wynieść do 10 % obrotu. Po postawieniu zarzutów zostanie wydana decyzja, od której ukarani będą mogli odwołać się do sądu.
Dla nas postawienie pierwszych zarzutów przez UOKIK oznacza jedno - zakończył się okres przejściowy, w którym Urząd przyglądał się działaniom sklepów po wprowadzeniu nowych przepisów, wyjaśniał pojawiające się problemy i przedstawiał dobre praktyki w tym zakresie.
Od tego momentu brak zgodności z przepisami dyrektywy Omnibus jest realnie zagrożona karą, dlatego tak ważne jest żeby znać najważniejsze wytyczne dotyczące obowiązków związanych komunikowaniem obniżek w e-commerce.
Przedstawiamy dla Was najważniejsze zasady dotyczące prezentowania obniżek w Waszym sklepie internetowym.
Kiedy pokazujemy najniższą cenę?
Najważniejszym z punktu widzenia e-commerce zmianą wprowadzoną dyrektywą Omnibus jest to, że od 1 stycznia 2023 roku jeżeli chcesz wprowadzić w swoim sklepie internetowym promocję na dany towar masz obowiązek wskazać najniższą cenę z 30 dni przed obniżką dla tego produktu.
Uwaga! jeśli chcesz po prostu obniżyć cenę produktu bez komunikowania o promocji - nie musisz podawać najniżej ceny z 30 dni przed obniżką)
Co to znaczy “komunikować obniżkę”?
Za komunikowanie obniżki będą uważane wszelkie działania, które mogą wywołać w kliencie wrażenie, że ma do czynienia z promocją (rozumiane szeroko):
użycie słów: “wyprzedaż”, “promocja”, “rabat”, “black friday”
przedstawienie procentów : (-20% na sukienki”)
przekreślenie cen, a nawet użycie koloru, którego zazwyczaj używasz w komunikacji z klientem do przedstawiania promocji!
Jak pokazywać obniżki?
Najważniejsze jest to, żeby dobrze widoczny, jednoznaczny, niebudzący wątpliwości i umożliwiający klientowi porównywanie cen. Klient nie może się zastanawiać co oznacza dana liczba, szukać ceny z lupą, próbować domyślać się co mają przedstawiać przekreślenia - celem omnibusa jest jak największa przejrzystość i transparentność podczas robienia zakupów.
Pokazując obniżki musimy pamiętać:
A. W komunikatach marketingowych możemy pokazywać 2 (cena obniżona + najniższa cena z 30 dni przed obniżką) lub, najwyżej 3 ceny (cena regularna - chodzi o cenę przed wprowadzeniem obniżki + cena obniżona + najniższa cena z 30 dni przed obniżką)
Przykłady:
dwie ceny:
trzy ceny:
B. Najniższa cena z 30 dni przed obniżką musi być prawidłowo oznaczona (podpisana słowami „najniższa cena z 30 dni przed obniżką”), nie wystarczy samo przekreślenie ceny odnoszące się do tej wartości.
Uwaga! Takie oznaczenie może być uznane za nieprawidłowe!
C. Najniższa cena z 30 dni przed obniżką musi być prezentowana w najbliższym sąsiedztwie obniżonej ceny sprzedaży (np. obok, pod, nad)
D. Możemy wyróżniać ceny sprzedaży (np. większa czcionka, wytłuszczona, inny kolor), ale bardzo ważne jest, żeby tym zabiegiem nie doprowadzić do tego, że przekaz będzie niezrozumiały dla klienta - PAMIĘTAMY O TRANSPARENTNOŚCI,
E. Najniższa cena z 30 dni przed obniżką nie może być ukryta (np. napisana widoczną czcionką, widoczna dopiero po przewinięciu strony czy oznaczona gwiazdką, do której nie ma odnośnika) - KLIENT NIE MOŻE DOSZUKIWAĆ SIĘ NAJNIŻSZEJ CENY
Pamiętajmy o cenie właściwej cenie odniesienia
Komunikowanie wielkość obniżki ( np. - 20 %) obliczamy zawsze w odniesieniu do najniższej ceny z 30 dni przed obniżką danego produktu. Błędem jest odnoszenie % obniżki wyłącznie do ceny regularnej.
Dla przykładu, poniżej mamy komunikat marketingowy posługujący się trzema cenami (cena obniżona, cena regularna, najniższa cena z 30 dni przed obniżką). Sklep właściwie pokazał procentowo obniżki - błędem byłoby wskazanie, wyłącznie, że cena obniżona jest o 50% niższa od ceny regularnej, bez odwołania się do najniżej ceny z 30 dni przed obniżką.
Co z kodami promocyjnymi?
UOKIK w swoich rekomendacjach proponuje przyjąć podział na kody rabatowe generalne i kody rabatowe indywidualne.
Kody rabatowe generalne - najczęściej ogłaszane na głównej stronie internetowej sklepu dotyczące określonych produktów, grup produktów, dostępne dla ogółu odwiedzających sklep - w przypadku ich zastosowania istnieje obowiązek podania najniżej ceny z 30 dni przed obniżką (ceny mają być ujawnione w tej części interfejsu sklepu, w której znajdują się produkty objęte promocją)
Kody rabatowe indywidualne - przyznawane konkretnemu klientowi (np. w związku z urodzinami, rabat na kolejne zakupy w związku z dużą wartością zamówienia) - w tym przypadku istotne znaczenie ma to czy dany kod rabatowy przyznany jest na konkretny produkt lub konkretną grupę produktów - (rabat na sukienki, rabat na określony model telewizora) - w takim przypadku zachodzi konieczność podania najniżej ceny danego produktu/ produktów należących do danej grup, z 30 dni przed obniżką. Indywidualny kod rabatowy może mieć formę tzw. “kodu koszykowego” - umożliwiającego klientowi zakup dowolnie wybranych produktów z rabatem, który aktualizuje się po wpisaniu przez klienta kodu na etapie składania zamówienia.
Jeżeli jednak w związku z przyznanym kodem klient sam może wybrać produkt - nie ma obowiązku okazania najniżej ceny z 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.
Zapis do Newslettera a Omnibus
Przy zapisie do Newslettera będą obowiązywać reguły dotyczące kodów indywidualnych i generalnych.
Jeżeli więc w związku z zapisem do Newslettera klient otrzyma od nas rabat -10 % na kolejne zamówienie- nie będziemy musieli pokazywać najniżej ceny z 30 dni przed obniżką.
Inaczej będzie gdy za zapis do newslettera proponujemy klientowi rabat na konkretny produkt/ konkretną grupę produktów - powstanie obowiązek pokazania ceny z 30 dni przed obniżką.
Co ze ze sklepami typu outlet, likwidacją kolekcji?
W takim przypadku należy rozważyć dwie sytuacje:
Sprzedawca chcąc zachęcić klientów do zakupów ostatnich sztuk towarów umieszcza na stronie sklepu baner: “LIKWIDACJA KOLEKCJI”,”OUTLET”, “OSTATNIE SZTUKI”- obniżając przy tym ceny wskazanych towarów, bez informowania o wprowadzeniu promocji - w takiej sytuacji nie trzeba uwidaczniać najniżej ceny z 30 dni przed obniżką.
Gdybyśmy jednak zdecydowali się na przeprowadzenie akcji promocyjnej towarów outletowych i obok informacji typu: “OSTATNIE SZTUKI”, “LIKWIDACJA KOLEKCJI”, “OUTLET” doda zwrot sugerujący akcję promocyjną np. “OSTATNIE SZTUKI - 50%” - w takiej sytuacji umieszczamy najniższe ceny z 30 dni przed obniżką
Promocje nie mogą trwać w nieskończoność!
Ważne jest, żeby każda z prowadzonych przez sklep akcji promocyjnych miała określony czas trwania - przedłużanie w nieskończoność promocji, lub brak informowania o ich zakończeniu może wprowadzać klientów w błąd i być uznane za nieuczciwą praktykę rynkową. To samo dotyczy praktyk polegających na umieszczaniu na stronie sklepu zegarów, liczników, wprowadzających w błąd co do zakończenia promocji, lub wyczerpania się asortymentu, choć nie mają one żadnego powiązania z rzeczywistym stanem magazynowym.
A jeśli promocje trwają bardzo krótko?
Nawet jeśli akcja promocyjna ma trwać tylko kilka dni, lub nawet kilka godzin i tak należy przestrzegać przepisów dotyczących podania najniższej ceny z 30 dni przed obniżką.
Dymki, ramki, tooltipy - jak pokazywać gdy brakuje miejsca?
Jeżeli z przyczyn technicznych w miejscu prezentacji informacji o obniżce mamy za mało miejsca (np. miniatury produktów rekomendowanych, wyniki wyszukiwania) możemy skrócić komunikat o obniżce do sformułowania „najniższa cena”. Pełne wyjaśnienie ma być jednak łatwo dostępne dla klienta, np. na karcie produktu.
Przykład prezentacji informacji o obniżce, gdy w miniaturze produktu mamy za mało miejsca:
Promocje “kroczące” a Omnibus
O tzw. “promocji kroczącej” możemy mówić wtedy gdy stopniowo zwiększamy wielkość obniżki (najpierw rabat o 20%, później o 25%). W takiej sytuacji obliczamy wielkość każdej obniżki względem najniższej ceny z 30 dni przed obniżką i informujemy o niej.
Promocje wiązane lub warunkowe
W przypadku tzw. ofert wiązanych lub warunkowych - co do zasady nie będziemy musieć pokazywać najniżej ceny z 30 dni przed obniżką - o ile nie odnoszą się one do konkretnego towaru lub usługi.
Według rekomendacji UOKIKU:
Przy promocjach typu:
• „kup produkty za 100 zł, otrzymasz 10% upustu na zakupy”,
• „kup produkty za 100 zł, otrzymasz 10 zł na kartę podarunkową”,
• „kup produkty za 100 zł, otrzymasz 10 punktów na konto klienta”,
• „kup 2 produkty, trzeci gratis”, „3 w cenie 2”,
• „kup 2 produkty A, produkt B gratis”,
• „kup 3, zapłacisz 30 zł za całość”
Nie podajemy informacji o najniższej cenie z 30 dni przed obniżką w związku z brakiem wskazania konkretnego produktu lub grupy produktów.
W promocjach typu:
• „kup dowolne produkty za 100 zł, otrzymasz 10% upustu na produkt A”,
• „kup 2 produkty, trzeci taki sam 50% taniej”,
• „kup 2 produkty A, produkt B 50% taniej”,
• „kup 3 takie same produkty, zapłacisz 10 zł za sztukę” [cena obniżona w stosunku do podanej ceny regularnej],
Podajemy informację o najniższej cenie z 30 dni przed obniżką w związku ze wskazaniem konkretnego produktu lub grupy produktów.
Ogólne oświadczenia marketingowe
Przy ogólnych komunikatach marketingowych takich jak: „najlepszej ceny”, „najniższe ceny”, „hit cenowy”, „dobra cena”, „atrakcyjna cena”, “u nas najtaniej” - nie trzeba wskazywać najniższej ceny z 30 dni przed obniżką.
A co ze sprzedażą b2b?
Przepisy dotyczące informowania o obniżce dotyczą zarówno sklepów świadczących usługi dla konsumentów jak i dla przedsiębiorców. Przepisy dotyczą również zarówno sprzedaży detalicznej jak i hurtowej.
Najważniejsze rady związane z informowaniem o Obniżkach:
przepisy dotyczące wskazywania najniższej ceny nie oznaczają, że nie można wprowadzać obniżek i promocji - można to robić bez ograniczeń, ale zgodnie z przepisami,
dokładnie przygotowuje komunikaty marketingowe - czasem użycie pozornie neutralnego zwrotu może być uznane za “sugerujące obniżkę” i powodować konieczność ujawnienia najniżej ceny z 30 dni przed obniżką,
prowadź spójną, konsekwentną komunikację marketingową,
dbaj o jak największą czytelność treści trafiających do konsumenta - TRANSPARENTNOŚĆ, PRZEJRZYSTOŚĆ I CZYTELNOŚĆ TO GŁÓWNE ZAŁOŻENIA OMNIBUSA,
nie panikuj!
w razie wątpliwości skontaktuj się z nami.
Artykuł został przygotowany na bazie obszernych wyjaśnień dotyczących informowania o obniżce przygotowanych przez UOKIK. To kompleksowy przewodnik, który pomoże rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące omawianych problemów.
Wyjaśnienia dostępne są pod adresem:
Joanna Kik
radca prawny
IUTUS Adwokaci i Radcowie Prawni - Pilch i Macnar
ul. Józefa Dietla 52/8, 31 - 039 Kraków
Nadal potrzebujesz pomocy?
Jeżeli masz jeszcze jakieś pytania dotyczące Dyrektywy Omnibus, skontaktuj się z nami pisząc na adres hello@edrone.me